Vreemd genoeg was ik nog nooit in de schouwburg geweest. Het is weer zo'n bizar koloniaal product, ingericht als een Engels openluchttheater: alle muren van de zaal zijn bedekt met driedimensionale buitengevels van 16de-eeuwse Tudorhuizen, inclusief het vakwerk en de geruite ramen met warm licht erachter. Als de lichten gedimd worden voor een voorstelling, verschijnt in het plafond een sterrenzee. Je waant je in Stratford upon Avon op een warme zomeravond.
In het nieuwe Zuid-Afrika wordt er geen Shakespeare meer opgevoerd in het Tudor-decor, maar maskanda of traditionele dans uit Orissa. Nergens is zo zichtbaar hoe koloniale ruimte teruggeclaimd wordt. Door de vakwerken galerijen langs de foyer schreden donderdagavond Indiase dames met lange sari's. En tussen de Tudorramen gaven de danseressen uit Orissa zich met verfijnde hand-, hoofd- en voetbewegingen over aan Krishna. In Afrika.
De hele Indiase elite was uitgelopen om de voorstelling te zien en tot Mageshens grote ongenoegen waren we zichtbaar underdressed. Voor Indiërs in Zuid-Afrika zijn voorstellingen als deze de enige gelegenheden waarop ze het volle ornaat van sari's, punjabi's en Indiase sieraden aantrekken, legde hij me uit, en daarom worden kosten noch moeite gespaard om er piekfijn uit te zien.
Vrijdag was volkomen anders. Er was veel volk afgekomen op de 'Indian Symphony'. Het parkeerterrein bij de Hindoetempel waar het optreden plaatsvond was helemaal vol. Mageshen stuurde zijn SUV de stoep op en parkeerde in het gras. 'Krijgen we nu geen bon?' vroeg ik. 'Natuurlijk niet' riep Nishlyn. 'In India krijg je toch ook geen bon?'. 'Jamaar we zijn hier toch niet in India.' zei ik. 'Nu wel' zei Nishlyn stellig. Ik keek hem verbaasd aan. Ik loop toch al een aantal maanden mee in de Indiase gemeenschap hier en er zijn zoveel verschillen met India dat ik dat niet zou durven beweren.
Maar eenmaal in de tempel was het wel heel erg India. Ik was - net als donderdag in de schouwburg trouwens - de enige witte en ik kreeg erg veel bekijks. Het concert was vreselijk. We hadden ons verheugd op een vrolijke Bollywoodstrijkersbatterij, maar de Symphonybezetting kwam uit een synthesizer. Er was 1 violist en 1 zanger met een afgrijselijke stem en de versterking stond zo hard dat je niet meer wist of je de viool hoorde of de krasstem. Net als de bioscoop in het Indiase Varanasi, waar Emile en ik enkele jaren geleden een Bollywoodfilm wilden bekijken.
Dus Mageshen en Nishlyn gingen grappen maken. Pagahindi, smaalde Mageshen over de violist. Ik durfde niet te lachen. Ik zat al zo oneerbiedig met mijn vingers in mijn oren en ik voelde me als een reusachtige oplichtende vuurtoren tussen al die Indiërs. Na vijf nummers verlieten we met piepende oren de tempel en maakten ons op voor een early night, want de volgende dag moest ik om 4 uur opstaan om om 6 uur in de studio in KwaMashu te zitten.
Selby kwam me om 5 uur halen en toen we om half 6 de township binnenreden, kwam net de zon op. Het was een frisse heldere morgen na dagen plenzende regen. Kinderen waren buiten aan het baaien, want de meeste townshiphuizen zijn nog steeds 1 kamer groot met een dakje en een erfje eromheen. Zwarte natte glimmende kinderlijfjes in de ochtendzon. Ik vroeg me af waarom een dergelijk beeld zo tot de verbeelding spreekt - bekijk elke documentaire over Afrika, en je ziet het - want er is toch weinig vrolijks aan. Maar misschien doe ik wel te moeilijk over exotisme, nu ik zelf niet meer zo goed weet waar ik thuis hoor. Mooie lijven zijn nu eenmaal mooie lijven.
Vibe FM is een klein radiostationnetje in het KwaMashu Arts Centre, waar ik enkele weken geleden ook was. Relaxed maar goed geörganiseerd, presentatie helemaal in Zoeloe, 70% locale muziek, een keur aan artiesten uit de gemeenschap te gast, en veel bellers uit de township.
Beantwoord ik aan het profiel van locale artiest? De presentator vond van wel. Wanneer kwam mijn eerste maskanda-album uit? Het was natuurlijk een grap, maar ook weer niet helemaal. Hij had me immers zien dansen in het BAT Centre, dus ik moest een stukje zingen, en dat deed ik, en ik kreeg prompt idolate bellers aan de lijn. Ngiyabonga kakhulu.
Daarna uitgelegd dat ik in aard en capaciteiten geen performer ben, maar dat ik wel van plan ben een boek te schrijven over maskanda. Dat was mooi. Ik kreeg een huwelijksaanzoek in Zoeloe. Daar moet wel lobola (bruidschat in koeien) tegenover staan, vond ik. Hoeveel koeien? Nou, 100 ofzo. HONDERD?!?!?! Hoe ging ik die dan mee naar Nederland nemen? Tja, euhm, in het vliegtuig? Enz, enz.
Maar de jongens van het radiostation weten verdomd veel van maskanda en na afloop heb ik hun geïnterviewd en een paar waardevolle data voor maskandafestivals, -audities, en -competeties van ze gekregen. Zo komen we telkens een stukje verder.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten